Feit of fabel: welke hardloopmythes zijn waar?

Esther Vliege
Esther Vliege Donderdag, 23 maart 2023
Feit of fabel: welke hardloopmythes zijn waar?
© Duy vu Dinh

Hardlopen is populairder dan ooit. En hoe meer mensen beginnen met hardlopen, hoe meer mensen erover praten én er een mening over hebben. Dus zo doen er zich talloze verhalen de ronde over de oudste sport van het universum. We nemen een paar hardnekkige fabels en harde feiten voor je onder de loep met een sportarts, trainer en een onderzoeker.

In de winter loop je sneller blessures op

Feit - Sportarts Mirjam Steunebrink: ‘Kou verhoogt absoluut het risico op blessures. Onder koude omstandigheden duurt het veel langer voordat je lichaam lekker soepel draait.’ Bij kou vermindert de bloedtoevoer naar je skeletspieren, waardoor je gevoeliger bent voor bijna alle blessures. Enerzijds omdat je stijf bent en dus minder gecoördineerd beweegt en anderzijds omdat slecht doorbloede spieren eerder overbelast en beschadigd raken.

Sommigen mensen zijn niet ‘gemaakt’ om hard te lopen

Fabel - Of je nu dik of dun, gespierd of slap, oud of jong, lang of kort bent: iedereen kan (leren) hardlopen. Ons mensenlichaam is volledig aangepast aan deze eeuwenoude sport. Jussi Peltonen, Senior bij Polar Research Center: ‘Vergeleken met dieren zijn we niet al te snel. We zijn geen sprinters, maar blinken wel uit in het lopen van lange afstanden.’ Dat wil natuurlijk niet zeggen dat een marathon voor iedereen meteen een goed idee is, maar hardlopen: dat kán iedereen.

Een marathon lopen is ongezond

Fabel – Om eerlijk te zijn, zo’n lange afstand lopen is misschien niet het beste voor je lichaam. Maar de levensstijl die hoort bij het trainen voor een marathon is juist wel heel gezond. Je krijgt er sterkere spieren en botten van, blijft op een gezond gewicht en het vergroot je zelfvertrouwen. Mensen in training eten vaak ook gezonder. En goed nieuws: ook bij kortere looptrainingen waarbij je geen marathon nastreeft, profiteer je van deze voordelen.

Sporters met een goede conditie zweten veel

Feit met een “maar” - Sportarts Mirjam Steunebrink: ‘Door training zorg je ervoor dat je lichaamstemperatuur minder stijgt. Dit komt doordat je door trainen de drempelwaarde voor zweten verlaagd: je gaat eerder en meer zweten. En zo kan je lichaam de overtollige warmte tijdens inspanning sneller en beter kwijtraken.’

Maar Mirjam voegt aan dit feit nog iets toe: ‘Hoe groter de inspanning, hoe hoger de lichaamstemperatuur. Voor mensen met een slechte conditie vergt een relatief lichte inspanning al een forse fysieke inzet. Dus beginnen deze mensen in verhouding eerder te zweten. Bij een hele goede conditie is de hartslag lager, de spieren hebben voldoende energie en de temperatuur stijgt daardoor dus ook minder. Wat zorgt dat ze juist weer minder zweten.’

Na een paar dagen rust, begin je opnieuw

Fabel - Jussi Peltonen: ‘Zelfs als je drie weken in bed blijft liggen, zorgt dit er slechts voor dat je maximaal 25% van je VO2max (zuurstofopnamecapaciteit) verliest.’ Dat valt best mee toch? Trainer Rob Veer voegt eraan toe: ‘Van functionele rust word je juist fitter en gezonder, omdat het lichaam dan de noodzakelijke ruimte krijgt om te herstellen en sterker te worden.’

Supercompensatie bestaat

Feit - Het fenomeen supercompensatie is geen verzonnen term, het bestaat echt. Door hardlopen beschadigen je spieren een beetje. Er komen heel kleine scheurtjes in je spieren. Tijdens de herstelfase repareert je lichaam de spierschade. En dat heeft een positief effect op je trainingsopbouw. Je lichaam “verwacht” eenzelfde inspanning en maakt daarom de herstelde spieren alvast wat sterker dan vóór je aan de training begon. Dit heet supercompensatie of ook wel adaptie genoemd. Bekijk hier een filmpje op YouTube waar supercompensatie simpel wordt uitgelegd.

Verantwoord Hardlopen Lichaam
Esther Vliege
Geschreven door

Esther Vliege

Esther Vliege schrijft onder andere voor de drie domeinen van de Atletiekunie (atletiek.nl, atletiekunie.nl en hardlopen.nl). Als freelance journalist, copywriter en redacteur creëert ze content voor print en online. Als ze niet schrijft over hardlopen, loopt ze zelf een rondje door de duinen.