Wat je moet lezen over je pezen

Mirjam Steunebrink
Mirjam Steunebrink Woensdag, 15 augustus 2018
Wat je moet lezen over je pezen
Iedereen heeft wel eens spierpijn gehad. Na één tot drie dagen is het over. Pijn aan je pezen is een ander verhaal. Een pees is sterk weefsel, voor een groot deel bestaand uit collageen, dat een spier aan het bot vasthoudt. Sommige pezen worden bedekt door een schede, synovium. Deze schede zorgt voor een olieachtige vloeistof waardoor de pees soepel en vrij kan bewegen in de schede, wanneer hij aan het bot trekt waar hij aan vastzit.

Sporten kan leiden tot beschadigd peesweefsel, omdat tijdens een intensieve trainingsperiode het lichaam de aanmaak van collageen niet meer kan bijbenen. De peesschade is niet meer te herstellen met vervelende peesblessures tot gevolg. Zo zijn er legio hardlopers met achillespeesklachten.

Symptomen

Bij dit type beschadiging heb je vaak pijn in de buurt van een gewricht, daar zitten de pezen namelijk aan het bot vast. Pijnklachten ontstaan geleidelijk. In de eerste fase voel je pijn na een zware inspanning. Die pijn ebt weg, maar verergert bij meer belasting. In het tweede stadium is de pijn ook voelbaar bij een normale bezigheid, tijdens het sporten of op het werk. In het laatste stadium wordt de pijn steeds erger en treedt ook op in rusttoestand. Het bewegen van het gewricht is moeilijk en doet pijn en soms kan het gewricht zelfs vast gaan zitten. Ook kun je last hebben van ochtendstijfheid. Aan de buitenzijde van de pees zie je soms wat zwelling en/of roodheid maar vaak ook niets.

Hoe ontstaat een peesoverbelasting?

De oorzaken van peesklachten zijn nog niet helemaal duidelijk. De meeste peesbeschadigingen komen door overmatig gebruik of overbelasting van een spier(groep). Ook overgewicht en leeftijd spelen een rol. Boven de 40 jaar raken spiergroepen zwaarder belast en zijn gewrichten minder stabiel. Door beenlengteverschil of voetafwijking kan er meer spanning op de spieren en pezen staan, met een peesoverbelasting als gevolg. Externe factoren als een te harde ondergrond waar je op sport, weersomstandigheden, zoals kou en geen goede sportuitrusting spelen ook een rol.

Handige tips bij een peesblessure

  • begin met een goede warming-up en eindig met een cooling-down
  • in het beginstadium van een klacht kun je nog doortrainen, maar schroef de trainingsintensiteit en -omvang terug om de klacht te laten genezen
  • zit je in het eerste stadium van pijnklachten, volg dan een alternatieve training zoals fietsen, zwemmen of cardiofitness
  • doe (als het geen pijn doet) excentrische oefeningen: oefeningen die de spiermassa en -kracht versterken en het genezingsproces bevorderen. Excentrisch bewegen is een actieve verlenging van spier- en peesweefsel. Bij concentrisch trainen verkorten de spieren en pezen
  • hou meteen op met trainen als je ondanks diverse maatregelen toch (meer) last krijgt
  • draag goed passende sportschoenen met schokdempende zool, een stevige hielsteun en hoge soepele hielrand
  • vervang je schoeisel op tijd, schoenen die 1 à 2 jaar oud zijn, hebben vaak mindere schokdemping
  • als je (lichte) voetafwijkingen hebt, zoals platvoeten, laat je dan adviseren bij een speciaalzaak
  • draag sportkleding die je lichaam goed beschermt tegen invloeden van buiten
  • train op een zachte, effen ondergrond; als je klachtenvrij bent, varieer dan de ondergrond tijdens de training, waardoor de spieren en pezen zich goed ontwikkelen
  • vermijd glibberige ondergronden
  • de kans op blessures is groter bij overgewicht: zorg voor een gezond gewicht
  • koelen of masseren kan pijnstillend zijn
  • train regelmatig, dat vertraagt het verouderingsproces van je pezen

Recent onderzoek uit Scandinavië is gelukkig hoopvol! Dit toont namelijk aan dat wie extra gelatine en vitamine C inneemt, meer bouwstoffen (collageen) voor zijn pezen kan aanmaken. Zo kunnen dus sterkere pezen ontstaan wat mogelijk preventief werkt tegen het optreden van peesblessures. Neem daarbij vooral niet te weinig gelatine in. Uit het onderzoek blijkt dat een sporter een koolhydraatrijke drank moet drinken met 15 gram gelatine en 48 milligram vitamine C toegevoegd. Deze hoeveelheid vitamine C zit bijvoorbeeld in een sinaasappel. Zorg goed voor je pezen en spieren. Een peesoverbelasting is helaas een blessure die langdurig kan zijn.

Blessures
Mirjam Steunebrink
Geschreven door

Mirjam Steunebrink

'Mirjam Steunebrink (45 jaar) is sportarts bij het Martini Sportmedisch Centrum in Groningen. Daarnaast is zij bondsarts bij het langebaan schaatsen, waarbij zij meegaat naar internationale wedstrijden. Zelf is zij gepassioneerd (ultra/berg)loper en momenteel in voorbereiding voor een halve Ironman voor KiKa