Is een marathon lopen gezond?

Susan van weperen foto website
Susan van Weperen Donderdag, 18 september 2025
Is een marathon lopen gezond?

Het lopen van een marathon is een prestatie waar veel hardlopers naartoe werken, maar hoe gezond is het eigenlijk voor je lichaam? Onderzoekers en medici zijn hier nog niet helemaal over uit. Aan de ene kant zijn er duidelijke gezondheidsvoordelen, zoals een betere conditie en een lager risico op hart- en vaatziekten. Aan de andere kant zijn er ook signalen dat extreme inspanning mogelijk schade kan veroorzaken, vooral aan het hart en het bewegingsapparaat.

Voordelen

Een gezonder hart en betere conditie

Internist Teun van Gelder van het Erasmus UMC, benadrukt vooral de positieve effecten: “Door de inspanning van het hardlopen stijgt de spiegel HDL-cholesterol”, legt hij uit in Monitor, een blad van het Erasmus UMC. “Hardlopers hebben echt hoge spiegels van dit goede cholesterol. Daarnaast brengt hardlopen een lagere bloeddruk met zich mee. Deze twee factoren zorgen samen voor een forse daling van de kans op hart- en vaatziekten."

Geen buikje

Een ander voordeel van trainen voor een marathon is dat je makkelijk op gewicht blijft. Met al die voorbereiding die een marathon vraagt is de kans heel klein dat je een buikje of vetrollen krijgt. “Bovendien ga je vanzelf beter op je voedsel letten”, zegt Teun. “Als je zo gezond bezig bent, ga je jezelf niet te buiten aan vette happen, alcohol en sigaretten. 

Mentale voordelen

Naast fysieke voordelen zijn er ook mentale voordelen. Hardlopen stimuleert de aanmaak van endorfine, wat helpt tegen stress en depressie. Ook zorgt het trainen voor een marathon bijvoorbeeld dat je beter slaapt en sneller herstelt als je de griep hebt opgelopen. Over de schade aan je bewegingsapparaat is Teun ook een andere mening toegedaan. "Marathonlopers zouden op hun zestigste in een rolstoel terechtkomen. Onzin. Dat gebeurt alleen met de mensen die hun grenzen negeren en roofbouw plegen op hun lichaam."

Nadelen

Schade aan het bewegingsapparaat 

Paul Wilson, hoogleraar Inwendige Geneeskunde in het Erasmus UMC, benadrukt juist de nadelen van het lopen van een marathon. Volgens hem veroorzaakt het lopen van een marathon schade aan je lichaam, en vooral aan het bewegingsapparaat. Hij benoemt botontkalking en menstruatieproblemen als voorbeelden. “En mannen krijgen op latere leeftijd vaak problemen met de enkels en knieën.”

Overschrijding van grenzen 

Ook op geestelijk gebied heeft het lopen van een marathon daarom volgens Paul nadelen. Als je een lange afstand rent, komt er endorfine vrij in je hersenen. Die stof geeft je het gelukzalige gevoel dat ook wel een ‘runners high’ wordt genoemd. "Maar de stof onderdrukt de waarschuwingssignalen van het lichaam", zegt Paul. "Mensen verliezen hun grenzen uit het oog. Pijntjes worden genegeerd en zo kunnen stressfracturen ontstaan."

Luister naar je lichaam en train verstandig

Of een marathon gezond is, hangt sterk af van een goede voorbereiding. Het is essentieel om verstandig te trainen: een goede opbouw onder begeleiding van een coach vormt hierin de basis. 

Daarnaast is het belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren en bij aanhoudende pijnklachten niet door te zetten. Herstel voldoende tussen trainingen door om overbelasting en blessures te voorkomen.

Kortom: een marathon lopen kan gezond zijn, maar alleen als je het verantwoord aanpakt. Doe het niet zomaar, maar bereid je goed voor en let op signalen van je lichaam. Dan kun je met een gerust hart die 42,195 kilometer volbrengen.

Bron: RadboudumcAT5

Bron: Erasmusumc.nl