Hardlopen in de natuur: goede boost voor je mentale gezondheid

In samenwerking met Zilveren Kruis
Susan van weperen foto website
Susan van Weperen Maandag, 17 november 2025
Hardlopen in de natuur: goede boost voor je mentale gezondheid
© Veluwe

Als je dit artikel leest, ben je waarschijnlijk al een liefhebber van hardlopen. En dat is natuurlijk niet voor niets. Hardlopen is namelijk niet alleen leuk, het is ook ontzettend goed voor zowel ons lichaam als onze geest. 

Wat gebeurt er in ons brein?

Tijdens en na een rondje hardlopen gebeurt er iets bijzonders in je brein: er komt een stroom van endorfine en dopamine vrij. Deze 'feel-good'-stofjes zijn de natuurlijke beloning van je lichaam voor de inspanning. Deze stofjes zorgen voor het euforische gevoel dat ook wel de 'runner's high' wordt genoemd. Je kunt dit zien als een natuurlijke stemmingsboost. Dát is dus de reden dat je je zo lekker voelt na een rondje eropuit te zijn geweest en waarom hardlopen zo verslavend kan zijn! 

Wist je dat… het belangrijk is om 'feel-good-stofjes' op een natuurlijke manier binnen te krijgen? Endorfine en dopamine kun je bijvoorbeeld ook krijgen uit een kop koffie, maar dat geeft vaak slechts een korte boost met een flinke dip tot gevolg. Hardlopen daarentegen is een gezondere bron: je maakt de stofjes zélf aan, op een natuurlijke en duurzame manier, zonder dip. Je traint dus niet alleen je conditie met hardlopen, maar ook je geluksgevoel! 

Maar de mentale voordelen reiken verder dan alleen dit directe geluksgevoel. Hardlopen is een krachtig middel om je mentale weerstand te versterken. Het is een vorm van beweging die helpt om stress te verminderen, angsten te doorbreken en je hoofd even leeg te maken. Probeer je ook eens te focussen op je ademhaling en je passen tijdens het lopen, dan kan je als vanzelf in een meditatieve flow komen.

Hardlopen in de natuur

Hardlopen is dus goed voor onze mentale gezondheid. En wist je dat je deze effecten ook kunt verdubbelen? Dat doe je door in de natuur te lopen. De rustgevende omgeving geeft namelijk een éxtra boost aan je mentale gezondheid. Maar waarom is dat eigenlijk zo? De verklaring hiervoor bestaat uit twee delen. Ten eerste ontvlucht je in de natuur alle prikkels van het dagelijks leven. De stad bombardeert ons continu met (verkeers)geluiden, kunstlicht, reclames en de druk om te presteren. Deze constante stroom aan informatie put onze mentale energie uit en houdt ons stresssysteem actief. In een natuurlijke omgeving is deze prikkelinformatie veel minder en voorspelbaarder. Onze zintuigen kunnen daardoor ontspannen, waardoor het deel van je brein dat verantwoordelijk is voor piekeren en alertheid tot rust kan komen. 

Ten tweede zijn we evolutionair gezien verbonden met de natuur. Deze theorie, ook wel de 'Biofilie-hypothese' genoemd, stelt dat mensen een aangeboren affiniteit hebben met de natuurlijke wereld. Ons zenuwstelsel herkent de patronen in de natuur zoals het ruisen van water en het ritselen van bladeren, en ziet deze als veilig en vertrouwd. Dit activeert ons parasympatisch zenuwstelsel, het deel dat zorgt voor rust en herstel in ons lichaam. Hierdoor daalt je cortisollevel (het stresshormoon) en je hartslag wordt rustiger, soms al binnen enkele minuten na het inlopen van een groene omgeving.

Kortom, je combineert de neurologische voordelen van hardlopen (de endorfine en dopamine) met de rustgevende werking van de natuur. 

Zachte fascinatie

Daarnaast kom je, wanneer je in de natuur loopt, op een vanzelfsprekende manier meer in contact met je natuurlijke omgeving. Dit directe contact heeft een diep kalmerend effect op je geest. Dit fenomeen, ook wel 'zachte fascinatie' genoemd, zorgt ervoor dat je zintuigen op een milde en onbewuste manier worden geprikkeld. Denk aan het rustgevende groen van de bomen, de geur van de bosgrond of het ruisen van de bladeren. Deze prikkels vragen weinig mentale inspanning, maar helpen wel om piekeren en malende gedachten te onderbreken. Hardlopen is dus een vorm van mindfulness waarbij je niet op een kussentje hoeft te zitten. Je laat de natuur haar werk doen, terwijl jij loopt. Hierdoor kan er een diepe rust in je hoofd ontstaan. Dus ontsnap die betonnen jungle eens en stap het bos in! 

Mentale meters

Hardlopen geeft ons niet alleen een geluksgevoel, het verbetert ook onze fysieke én mentale weerstand. Voel je dus vooral niet schuldig de volgende keer dat je weer in de schoenenwinkel staat. Het is een investering in jezelf. Tijd dus om die mentale meters te maken.Kortom, hardlopen is de perfecte training voor zowel jouw lichaam als geest! 

Logo Zilveren Kruis
In samenwerking met

Zilveren Kruis

Zilveren Kruis helpt hardlopers met een uitgebreide collectieve zorgverzekering. Zo is je zorg goed geregeld. En profiteer je van extra’s die je helpen je gezond te voelen en lekker te sporten.