'Gezonder eten’ als goed voornemen: wat is de grootste valkuil?
Eind december worden goede voornemens gemaakt voor 1 januari: ‘vanaf dan raak ik geen ongezond eten meer aan’. Op zaterdagavond denk je na het derde wijntje en de halve zak chips: ‘Maandag begin ik écht met gezonder eten’. Op de laatste dag van de zomervakantie neem je jezelf voor om na je vakantie écht weer minimaal drie weken veganistisch te eten. Dit zijn allemaal typische voorbeelden van voornemens. De dikke van Dale beaamt dit ook. Voornemens zijn besluiten, intenties en denkbeelden om, in dit geval, een bepaald gedrag te gaan veranderen. Ik zeg ‘te gaan veranderen’, want een voornemen is vaak een langer termijn plan en wordt veelal als doel in de toekomst gepland. Namelijk starten op 1 januari volgend jaar, de maandag na het weekend of de eerste dag na de vakantie. Door moeilijke momenten niet in het heden aan te durven gaan, leer je niet hoe hiermee om te gaan. Want het is natuurlijk erg makkelijk om jezelf nu een vrijbrief te geven om lekker te eten en volgende week de draad wel weer op te pakken.
‘Ik heb nu toch al teveel gegeten, volgende week start ik wel weer…’.
Deze gedachten komen (on)bewust in je op om het jezelf vooral makkelijk te maken. Gedachten die ervoor zorgen dat je je eigen doel (ongemerkt) saboteert. Om het jezelf vooral niet onnodig moeilijk te maken en niet extra energie kwijt te zijn aan het verhogen van je wilskracht of discipline. Wanneer je deze saboterende gedachten niet aanpakt of leert om te buigen, blijf je krijgen wat je altijd kreeg. Je gaat je doel niet halen en moet waarschijnlijk op 1 januari 2019 wederom voornemen om gezonder te gaan eten.
Maar hoe dan wel? Hoe verander je wel (duurzaam) je gedrag?
Gedragsverandering is de sleutel tot een duurzaam resultaat. Gedrag veranderen is echter niet makkelijk. Elke dag dien je onbewust gedrag bewust te maken en hierop te anticiperen. Dat kost behoorlijk wat energie en focus. Gemiddeld duurt het 4-6 maanden om gedrag te veranderen, na deze periode is je gewenste gedrag een nieuw automatisme geworden. Maar heel vaak gunnen we ons niet de tijd om ideale gewoonten aan te leren. De meeste mensen starten immers niet voor niks met een dieet, gezien je dan binnen 3 maanden je einddoel bereikt hebt. Echter is 3 maanden niet voldoende om je gedrag duurzaam te veranderen.
Veelal verwachten we dus van onszelf dat we ons voedingspatroon in één keer volledig omgooien. We streven het ideale voedingspatroon na met zo min mogelijk suiker, zoveel mogelijk groenten, voldoende water drinken, een herstelmaaltijd nemen en het liefst ook nog voldoende eiwitten eten. Echter zijn dit behoorlijk veel aandachtspunten waar je dag in dag uit actief mee bezig moet zijn. Veelal is dit de grootste valkuil waar het mis gaat. Door teveel hooi op je vork te nemen verwacht je van jezelf dat je het in één keer volledig anders moet kunnen doen. Als beginnende hardloper verwacht je toch ook niet van jezelf dat je in één week tijd gelijk 5 km aaneengesloten kan hardlopen? Waarom verwacht je dit wel van je eigen voedingsgedrag? Knip je aandachtspunten in kleine stukjes. Start met één of twee aandachtspunten die jij het meest belangrijk vindt. Na een aantal weken ervaar je dat deze aandachtspunten je gemakkelijker afgaan en is het tijd om te focussen op één of twee nieuwe aandachtspunten. Op deze manier geef je jezelf de tijd om nieuw gedrag aan te leren. Tevens kun je je beter focussen gezien je maar één of twee aandachtspunten tegelijk aanpakt. De kans van slagen is dus veel groter.
Kortom, wees wat liever voor jezelf. Accepteer dat het behalen van je doel geen wedstrijd is, gun jezelf de tijd en gun jezelf om van fouten te mogen leren. Alleen dan leer je over je eigen gedrag en hoe je dit duurzaam kan veranderen tot gewenste gewoontes. Stel je goede voornemens niet uit. Elke dag is weer een nieuwe kans om aan de slag te gaan met je doelen.
