Plotse hartdood bij sporters
Hoe kan dat?
De oorzaak van plotse hartdood is sterk afhankelijke van de leeftijd van de sporter.
• Bij sporters jonger dan 35 jaar is dit meestal het gevolg van een aangeboren hartafwijking.
• Bij sporters ouder dan 35 jaar betreft het bijna altijd een vernauwing van de kransslagaders die het hart van bloed voorzien. Hierdoor kan er niet voldoende zuurstof naar de hartspier gevoerd worden en kan een hartinfarct optreden.
In 80% van de gevallen is plotse hartdood tijdens of vlak na sporten het gevolg van een hartinfarct. Eigenlijk is sport dus niet zozeer de oorzaak van de acute hartdood, maar het onderliggende hartlijden.
Wat is dan een sporthart?
Het hart is feitelijk een spier die bloed rond pompt. Daarmee wordt zuurstof naar de weefsels in het lichaam gebracht. Als je gaat sporten, hebben de spieren meer zuurstof nodig. Het hart moet daarom sneller en harder gaan pompen. Als je aan duursport doet, zoals hardlopen, ‘train’ je daarbij ook je hart. Het hart wordt groter en de spiermassa neemt toe, waardoor het meer bloed rond kan pompen en de hartslag in rust lager wordt. Deze aanpassingen kunnen geen kwaad. Een sporthart is dus een gezond hart, aangepast aan de eisen die eraan worden gesteld. Toch kan onderzoek van het hart, zoals een ECG (hartfilmpje), afwijkingen laten zien.
Klachten van pijn op de borst, kortademigheid, duizeligheid, hartkloppingen of overmatige vermoeidheid kunnen een teken van hartlijden zijn.
Hoe ontstaat een hartinfarct?
Het dichtslibben van de kransslagaders is een langzaam proces. Bij schade aan de vaatwand door bijvoorbeeld een hoge bloeddruk of het roken van sigaretten, of eten van ongezonde vetten, ontstaat er een ontstekingsproces in de vaatwand. Hierdoor zetten zich kalk en vetdeeltjes (cholesterol) af tegen de wand. De plaque die zo gevormd wordt, leidt tot vernauwing van het vat. Bij een scheur in de plaque kan zich een stolsel vormen dat het vat volledig afsluit. Het gebied achter de afsluiting krijgt dan geen zuurstof meer en sterft af. Dit noemt men een infarct.
Is acute hartdood te voorkomen?
Soms is een hartstilstand een eerste teken van een hartaandoening. Sport kan daarbij als trigger werken. Tijdens een Sportmedisch Onderzoek kunnen deze hartaandoeningen aan het licht komen en kan eventueel doorverwijzing naar een cardioloog plaatsvinden. Ook vernauwingen van de kransslagaders, als teken van hartziekte kunnen aan het licht komen bij een Sportmedisch Onderzoek.
Een 1 - 2 jaarlijkse check up door de sportarts is dan ook aan te raden aan mensen die actief sporten. Naast het opsporen van reeds aanwezige mogelijke aandoeningen ontvangt de sporter goede tips voor preventie van klachten. Check www.sportzorg.nl voor locaties, kosten en vergoedingen.
