Wat te doen bij hartritmestoornissen?

Systemische duurtrainingen hebben veel effect op het hart. Het hart gaat meer bloed uitpompen, de spieren halen meer zuurstof uit het bloed en het slagvolume (de hoeveelheid bloed die per hartslag wordt uitgepompt) gaat omhoog. Ook wordt de hartslag in rust lager. Het zogenaamde ‘sporthart’ is geboren.

Deze aanpassingen van het hart in grootte, slagvolume en hartritme zijn belangrijk om te zorgen dat kan worden voldaan aan de inspanningen die de duursporter verricht. Soms brengen deze aanpassingen echter vervelende ziekteverschijnselen met zich mee, welke zich kunnen uiten in hartritmestoornissen (atrium- of boezemfibrilleren).

Onregelmatig hartritme

Atriumfibrilleren is het zeer snel en ongecontroleerd samentrekken van het boezemspierweefsel, wat zorgt voor een onregelmatig (en vaak hoger) hartritme. Deze ritmestoornis is een belangrijke veroorzaker van hartkloppingen en klachten van vermoeidheid, wat zich kan uiten in prestatievermindering.

Lange en intensieve trainingsperioden kunnen een negatief effect hebben op het hartritme. Dit hangt samen met een hoge lichaamstemperatuur, vochttekort of magnesiumtekort (bijvoorbeeld door een intensieve training). Zorg dus voor voldoende afkoeling tijdens het hardlopen, drink voldoende en vul mineralen zoals magnesium aan.

Kamerritmestoornis

Ernstiger dan atriumfibrilleren zijn kamerritmestoornissen. Deze kunnen levensbedreigend zijn en aanleiding geven tot plotse hartdood. Kamerritmestoornissen en extra slagen in de hartkamer komen vaker voor dan atriumfibrilleren, maar zijn veelal goedaardig.

Op basis van de symptomen of onderzoeken zoals een hartfilmpje of een echo, is lastig te voorspellen of een kamerritmestoornis ontaardt in een levensbedreigende situatie. Een elektrofysiologisch onderzoek (EFO) waarbij men door middel van katheters in het hart de hartritmestoornis opwekt, geeft meer inzicht. Er wordt gedacht dat duursporten zoals hardlopen bijdragen aan de ontwikkeling of het versterken van de factoren die deze kamerritmestoornissen kunnen veroorzaken.

Wanneer moet je je zorgen maken?

Sommige hartritmestoornissen zijn goedaardig, maar kunnen een eerste uiting zijn van een hartziekte. Ook kunnen onschuldige hartritmestoornissen ontaarden in een levensbedreigende ritmestoornis. Als dit samengaat met klachten van duizeligheid, flauwvallen of je familieleden hebt met plotse hartdood, behoor je mogelijk tot een risicogroep.

Alhoewel screening nooit 100% garantie geeft, is het toch zeker zeer zinvol om je als sporter minimaal eens per twee jaar te laten nakijken door de sportarts. Deze sportmedische keuring kan soms veel leed voorkomen. Daarnaast is het ook gewoon erg leuk om inzicht te krijgen in waar je staat en waar nog aandachtspunten (lees: kansen) liggen om meer uit het sporten te halen en daar meer plezier aan te beleven.

Voor een overzicht van sportmedische instellingen ga je naar www.sportzorg.nl.